طلبگی، دنیایی سراسر شوق بندگی | روزنامه ولایت، قسمت دوم

طلبگی، دنیایی سراسر شوق بندگی

گفت‌وگو ـ مرضیه اینانلو

بخش دوم و پایانی
در صفحه کار و دانش هفته گذشته با روحانی جوانی به نام داود نوروزی به گفتگو نشستیم. طلبه‌ای که در سنین نوجوانی وارد حوزه شد و حالا در آستانه چهل سالگی مشغول تحصیل درس خارج در حوزه علمیه قزوین و همچنین امام جماعت مسجد شیشه‌گرها و آقا سید کاظم است. این روحانی دستی هم در عکاسی، وبلاگ نویسی و باغبانی دارد و همین عوامل سبب شد تا سوژه یکی از قسمت‌های مجموعه مستند یکی از میان جمع در شبکه افق سیما شود.
گفتگو با این روحانی را از سال‌های ابتدایی ورودش به حوزه آغاز کردیم و به بررسی فضای مجازی و تبلیغ دین که خود یکی از فعالان این حوزه است، رسیدیم. خواننده ادامه این گفتگو باشید.

حدیثی از بزرگان
وجود ماهواره‌ها و اینترنت و تغییر سریع سبک زندگی‌ها شاید امروزه دینداری را سخت‌تر از گذشته کرده باشد. مساله‌ای که نوروزی دیدگاهش در این رابطه را این طور بیان می‌کند: از احادیث و روایات معصومین(ع) نمایان است که زمانی فرا می‌رسد که یک مسلمان باید مانند روباهی که بچه‌اش را از یک لانه به لانه دیگر می‌برد و مدام جایش را تغییر می‌دهد تا آن را از خطر سایر حیوانات درنده حفظ کند، دین خود را نگهداری می‌کند.
اگرچه دینداری مشکل تر شده اما اگر کسی بخواهد می‌تواند از عهده‌ی این کار بربیاید.
وی ادامه می‌دهد: کمبود بودجه از جمله مشکلات بزرگی است که باعث می‌شود نتوانیم برنامه‌های جذابی برای مردم جامعه و جوانان تدارک ببینیم و آن‌ها را به اماکن و تجمعات مذهبی علاقمند کنیم. با تمام این صحبت‌ها حدیث زیبایی از رسول اکرم(ص) در خصوص دینداران آخرآلزمان وجود دارد که خطاب به امام علی(ع) می‌فرمایند: عجیب‌ترین و مهم‌ترین مردم کسانی هستند که ایمانشان برتر و یقینشان کامل‌تر است. افرادی هستند که در آخرالزمان می‌آیند در حالی که نه پیامبر را دیده‌اند و نه حجت و امام را در عین حال ایمان می‌آورند به سیاهی در سفیدی (ایمان به خطوط سیاهی که در برگه سفید نوشته شده مثل قرآن و روایات و ...)
از عکاسی تا باغبانی
عکاسی یکی از فعالیت‌های روحانی گزارش ماست که هم زمان با ورودش حوزه آن را به صورت تجربی آغاز کرده و همچنان هم به این کار ادامه می‌دهد. نوروزی می‌گوید: آن اوایل یک دوربین قدیمی 110 داشتم که وقتی در روستا بودم طبیعت و زمانی هم که به قزوین می‌آمدم از حوزه و طلبه‌ها عکاسی می‌کردم. دوستان هنرمندی هم داشتم که عکس‌هایم را از نظر هنری تایید می‌کردند و همین امر تشویقی بود تا عکاسی را دنبال کنم و فوتوبلاگی برای نمایش آن‌ها درست کنم. چون خداوند بهترین هنرمند و عکس هم نگاه کردن ظریف و دقیق‌ به نعمت‌های الهی است.
امام جماعت مسجد آقا سید کاظم از وبلاگ‌هایش هم اینطور می‌گوید: حدود سه سال پیش یک وبلاگ برای روستای پر رود ایجاد کردم که اخبار و مطالب و عکس‌های مربوط به روستا را در آن قرار می‌دهم. یک وبلاگ شخصی هم دارم که مطالب دینی و مناسبتی را به اشتراک می‌گذارم. به عنوان نمونه در ماه رمضان شرح دعاهای هر روزه و در ماه محرم محتوایی مربوط به واقعه عاشورا را در اختیار خوانندگان قرار می‌دهم. در یکی از شبکه‌های اجتماعی نیز صفحه‌ای به نام راهیان نور را مدیریت می‌کنم که تمام افرادی که به این سفر رفته‌اند عکس‌ها و خاطرات و دلنوشته‌های خود را در آن صفحه به اشتراک می‌گذارند. برای مدرسه علمیه شیخ‌الاسلام هم یک وبلاگ خبری را اداره می‌کردم که پس از راه‌اندازی سایت رسمی این مدرسه، فعالیت وبلاگ به حالت تعلیق درآمد.
پدر این طلبه جوان در روستا باغداری می‌کند و هر از گاهی از کمک‌های پسرش بهره‌مند می‌شود. نوروزی می‌گوید: هر وقت فرصت کنم حتما برای کمک به پدرم به روستا می‌روم. چون به عنوان یک فرزند وظیفه من است که در آبیاری و چیدمان محصول و سایر کارهای باغ به پدرم کمک برسانم.
کمبود فضای آموزش
حالا وقت آن رسیده که نوروزی از دغدغه‌های یک طلبه در قزوین صحبت کند. وی می‌گوید: در سال‌‌های بسیار دور قبل از اینکه حوزه‌های علمیه تاسیس شود، قزوین مرکزیت دینی و مذهبی داشت آن زمان حوزه علمیه صالحیه در خیابان مولوی بالغ بر 500 نفر طلبه داشت و تعداد زیادی در حوزه مشغول به آموزش طلبگی بودند که الان یا تخریب شده‌اند و یا به درمانگاه و مراکز دیگری تبدیل شده‌اند.
نوروزی ادامه می‌دهد: در قزوین هنوز هم علاقمندان زیادی برای ورود به حوزه وجود دارد که آن را می‌توان از تعداد زیاد شرکت کنندگان در آزمون ورودی هر سال متوجه شد اما متاسفانه به دلیل کمبود فضا و حوزه، میزان پذیرش طلبه در قزوین بسیار اندک است و بسیاری از داوطلبان مستعد و علاقمند پشت درهای حوزه می‌باشند.
در پایان مصاحبه وقتی از او می‌خواهم تا دنیای طلبگی را برایمان توصیف کند مکث می‌کند تا واژه مناسبی برای بیان آن پیدا کند و در نهایت صحبت‌هایش را با این جمله به پایان می‌رساند.
دنیای واقعی طلبگی، یک دنیای معنوی و سراسر شور و اشتیاق نسبت به خدا و دین و ولایت و مردم است.

شنبه 5 اردیبهشت 1394

طلبگی، دنیایی سراسر شوق بندگی | روزنامه ولایت، قسمت اول

طلبگی، دنیایی سراسر شوق بندگی

گفت‌وگو ـ مرضیه اینانلو: در یکی از روزهای پایانی سال 93، در تکاپوی مردم برای شروع سال نو و هیاهوی برنامه‌های تلویزیونی، مستندی از شبکه افق پخش شد به نام یکی از میان جمع ـ مستندی چند قسمتی که هدفش معرفی و ترویج سبک زندگی اسلامی ـ دینی بود و در هر قسمت سراغ یکی از فعالین این حوزه می‌رفت در یکی از قسمت‌ها زندگی یک طلبه جوان قزوینی سوژه مستند می‌شود. طلبه‌ای که در کنار درس و کار، هم عکاسی می‌کند، هم وبلاگ‌نویسی و هم باغبانی. داود نوروزی روحانی فعالی است که در نخستین روز از نخستین فصل سال متولد شده و با شروع سال جدید، چهلمین بهار زندگی خود را تجربه می‌کند. او که با تشویق مادربزرگ پا به این مسیر گذاشته، هم‌اکنون در حال تحصیل درس خارج در حوزه علمیه قزوین است و امام جماعت نمازهای ظهر در مسجد شیشه‌گرها و نمازهای مغرب در مسجد آقا سیدکاظم پخش این مستند بهانه‌ای شد تا ما هم گفت‌وگویی با این روحانی جوان داشته باشیم.
آغاز طلبگی از نوجوانی
فروردین سال 54 در روستای پررود الموت‌غربی متولد شده است. مقاطع ابتدایی و راهنمایی را در همان روستای زادگاهش به اتمام می‌رساند و قبل از آنکه دبیرستان را آغاز کند مادربزرگ حرف‌هایی در گوشش زمزمه می‌کند. نوروزی از آن روزها این‌طور یاد می‌کند: «اقوام من از سمت مادری بسیار متدین بودند و اگرچه لباس روحانیت به تن نداشتند؛ اما باسواد و به قول آن دوران ملّا بودند. حدودا 14 ساله بودم که مادربزرگم از حوزه و طلبگی برایم حرف زد و با توصیه و تشویق ایشان و علاقه‌ای که خودم داشتم از روستا به قزوین آمدم و تحصیلات حوزوی را در حوزه علمیه ملاوردی‌خان آغاز کردم. راهی که تا به امروز آن را ادامه داده‌ام و بابت آن بسیار خوشحال و هر روز دعاگوی مادربزرگم هستم».
مقاطع مقدماتی، سطح یک، سطح دو و سطح سه مراحل تحصیلی یک طلبه در حوزه علمیه است که نوروزی در توضیح این مراحل می‌گوید: «در سطح مقدماتی، دروس صرف و نحو، احکام، بلاغت و بیان آموزش داده می‌شود.
سطح یک وارد اصول فقه و منطق شده و در سطح دو این دروس گسترده‌تر و موشکافانه‌تر تدریس و بررسی می‌شدند.
تحصیل درس خارج هم در سطح سه آغاز می‌شود. پس از مقدمات و سطح یک که به آن پایه‌ی ششم هم گفته‌ می‌شود. آزمونی برگزار می‌گردد که طلابی که این آزمون را با موفقیت سپری کنند ملبس به لباس روحانیت و عبا و عمامه می‌شوند».
طلبه‌ای در لباس سربازی
وقتی از او می‌پرسم که با چه هدفی پا در مسیر طلبگی گذاشته است مانند سایر سوال‌ها ابتدا اندکی مکث و تامل می‌کند و در جواب می‌گوید: «وظیفه‌ی اصلی حوزه تربیت مفسر و مجتهد است که چشم‌انداز من هم برای آینده رسیدن به درجه‌ی اجتهاد است. البته مهمتر از هر هدفی، داشتن ظرفیت لازم برای رسیدن به آن جایگاه است و شاید من ظرفیت رسیدن به چنین مقامی را نداشته باشم.
از آنجا که لباس سربازی امام زمان(عج) را به تن کرده‌ام از خود آقا کمک خواسته‌ام تا هر جا که لیاقت آن را دارم من را پیش ببرند».
امام جماعت مسجد شیشه‌گرها ادامه می‌دهد: «الان طلبه‌ها بعد از اینکه مراحل اولیه تحصیل در حوزه را به اتمام می‌رسانند وارد کارهای مختلف و ادارات می‌شوند. از یک طرف اقدام مناسبی است زیرا بخشی از وظایف خود را با حضور در سازمان‌های مختلف انجام می‌دهند اما از طرف دیگر فرصت کمتری برای ادامه تحصیل و پژوهش باقی می‌ماند. من همواره در تلاش بوده‌ام تا در هر زمینه‌ای که فعالیت می‌کنم برای دین و جامعه مفید و ثمربخش باشم.
ممکن است این فعالیت تبلیغ باشد یا تحقیق و یا هر زمینه‌ی دیگری، مهم خدمت و نتایج سودمند آن است».
درس با طعم چالش و مباحثه
نوروزی صحبت‌هایش را با مقایسه وضعیت حوزه قبل و بعد از انقلاب ادامه می‌دهد و می‌گوید: «تا قبل از انقلاب روحانیت نقش و مسئولیتی در امور نظام و مدیریت دولت نداشت و صرفا کارهای مذهبی و تبلیغاتی بر عهده‌ی این قشر از جامعه بود. اما پس از پیروزی انقلاب حضور روحانیت و مسئولیت آنها زیاد شد و به تبع آن حساسیت مردم جامعه هم نسبت به آنها افزایش یافت».
این روحانی پایه‌ی ده حوزه اضافه می‌کند: «در خصوص حوزه‌های علمیه نیز اکنون شرایط و محدودیت‌های خاصی از لحاظ ثبت‌نام و پذیرش و ... وجود دارد و مانند زمان قبل از انقلاب نیست که افراد با هر سن و میزان تحصیلاتی بتوانند وارد حوزه شوند. روند ورود و طی کردن مسیر در حوزه پیچیده‌تر شد، اما از طرفی امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری هم افزایش یافته است.
نوروزی جدیت در تحصیل را از ویژگی‌های مهم یک طلبه عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: «مدیریت و سیستم حوزه علمیه به گونه‌ای است که طلبه باید تمام درس‌ها را جدی بگیرد. به طور مثال استاد توصیه می‌کند طلبه‌ها درس جلسه آینده را پیش مطالعه کنند و پس از تدریس بحث مورد نظر جلسه‌ای تشکیل می‌شود و به نام مباحثه. در این جلسه موضوع به بحث گذاشته می‌شود. طلبه‌ها نظر می‌دهند، انتقاد می‌کنند و در نهایت استدلال‌های یکدیگر را به چالش می‌کشند».
فضایی مجازی اما حقیقی
وقتی صحبت از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به میان می‌آید، نوروزی به ضعف در تولید محتوای مناسب اشاره می‌کند و می‌گوید: «مقام معظم رهبری در یکی از سخنرانی‌های خود بیان کردند که اگر مسئولیت زیادی نداشتند خودشان مسئولیت فضای مجازی را بر عهده می‌گرفتند و وقتی دستور تشکیل شورای رسانه‌های مجازی صادر شد، نشان از اهمیت این حوزه داشت. این فضا اسمش مجازی است اما تاثیر بسیار زیادی بر فضای حقیقی ما دارد.
این طلبه جوان اضافه می‌کند: «ما باید محتواسازی کنیم چون در غیر این صورت مجبور هستیم مطالبی را که بیگانگان و دشمنان تولید می‌کنند استفاده کنیم که آنها هم در واقع هدفی جز سیطره و تخریب دین و فرهنگ ما ندارند. الان فضا و امکانات برای تبلیغ دین بسیار گسترده است. اگر در گذشته منبر تنها رسانه عمومی برای مردم و دین بود اما امروزه ابزارهای متنوعی برای ترویج دین اسلام وجود دارد که روحانیت هم باید از آنها به شکل درستی برای پیشبرد اهداف و انجام وظایفش استفاده کند».
نوروزی ادامه می‌دهد: «البته در قم موسساتی وجود دارد که سال‌هاست در زمینه‌ی تولید نرم‌افزارهای دینی و قرآنی فعالیت می‌کنند و همچنین سازمان تبلیغات اسلامی وب‌سایتی به نام تبیان را راه‌اندازی کرده است که یکی از پربیننده‌ترین سایت‌های ایرانی است و اخبار و مباحث متنوعی را پوشش می‌دهد».

شنبه 29 فروردین 1394